Apple’ın kurucusu Steve Jobs 2011’de ölmeden önce, Google’ın kurucu ortağı ve CEO’su
Larry Page’e, şirketlerinin çok fazla şey yapmaya çalıştığını söylemişti. Page, daha sonra cevaben
Financial Times’a şöyle söyledi: ‘Eğer biz sadece daha önce yaptığımız şeylerin aynısını yaparsak,
bu bana bir suç gibi görünür.’ Page, yine de, Jobs’un bir anlamda haklı olduğunu kabul etti:
Karışıklıkta çok fazla şey kaybolup gitmeden birçok şeyin üstesinden gelebiliyordu.
Bu ikiz arzu, yani Google'ın ana araştırma ve reklam işine ne kadar garip ve ilgisiz
görünüyor olsalar da yeni şeyler yapma ve yine de bir yolunu bulup onlardan semere almaya
çalışmak, Page’in Pazartesi günü yaptığı Alphabet adında bir holding şirketi kuracağını söylediği
sürpriz duyuruyu açıklıyor. Android mobil yazılımı ve video sitesi YouTube dâhil olmak üzere
Google'ın kazançlı reklam firmalarını, kendi kendine giden araba, insan uzun ömürlülüğü,
İnternete erişim balonları, Nest bağlantılı ev cihazları ve dahası gibi şirketin geniş çaplı
çabalarından ayıracaktır. Bunların her biri muhtemelen ayrı bir yan kuruluş olacaktır.
Ama bu girişim, yatırımcılar tarafından coşkuyla karşılansa da, sadece şirketin uzun
zamandır devam eden ‘Google’ı uzun vadeli bir başarı ve dünyayı daha iyi bir yer haline
getirmek’ olan hedefi gerçekleştirmede ilk adımdır. Bazı yönetim uzmanlarının görüşüne göre,
Alphabet ancak bireysel projeler ve şirketlerin kendileri işin sonunda bağımsız şirketler haline
dönüşecek kadar başarılı olurlarsa başarılı olacaktır. Yeni kurumsal yapı buna olanak sağlıyor,
ama kesinlikle garanti etmiyor.
İlk olarak, Page ve kurucu ortağı Sergey Brin’in, İnternet’in Berkshire Hathaway’ine yani
Warren Buffett’ın Holdinginin güncelleştirilmiş bir sürümünü oluşturduklarına dair varsayımı
ortadan kaldırmak önemli. MIT Sloan İşletme Okulu profesörü Michael A. Cusumano:
“Karşılaştırma aptalca, diyor”. Ve ekliyor, Buffett, mevcut olanlara, değeri az firmalara, biraz
yatırım fonu gibi yatırım yapıyor, bu da —Alphabet’in VC (Girişim Sermayesi) tarzı, bir şekilde
yaşlanmayla savaşmak isteyen Calico gibi riskli yeni girişimler üzerine odaklanmasının tam
tersidir.
Harvard İş Okulu’nda Uluslararası İşletme alanında bir profesör olan David B. Yoffie:
‘Eğer Page ve Brin Alphabet’i güncellenmiş Berkshire Hathaway gibi hatta daha teknoloji odaklı
bir holding olan General Electric gibi yönetmeye çalışırlarsa, sorun yaşarlar,’ diyor. ‘Onlar başarılı
teknoloji şirketlerinden çok farklı bir şekilde yönetiliyor,’ diyor. ‘Benim çok şüphelerim var
çünkü teknoloji dünyasında bir holding yapısına sahip olmak çok zordur.’
Hatta Samsung, Microsoft, IBM ve Hewlett-Packard gibi yakından ilgili firmalar,
holdingleri yönetmek zor olmuştur. Daha da kötüsü, daha yeni ürünler ve hizmetleri
sermayeleştirmede daha da zorlandılar. Nakit akışı gibi geleneksel kâr önlemleri gelişen
teknolojiler için geçerli değil, diyor Yoffie, yeni firmalar yönetim dikkati ve kaynaklarda fazla
önem vermeme eğilimindedirler.
Bu tam olarak Page ve Brin’in Alfabet’le ilgili kaçınmak istedikleri şey. Page bir blog
sayfasında Alphabet’in aynı zamanda ‘alpha – bet’ anlamına geldiğini, veya ‘alpha’ üzerinden kâr
teşebbüsü, bir standart kriter olduğunu yazdı. ‘Her bir proje için daha uzun bir bağlılık olabilir,’
diyor Georgetown Üniversitesi McDonough İş Okulu’nda operasyonlar ve bilgi yönetimi alanında
doçent olan Sezer Ülkü. ‘Her bir firmaya daha adil davranılabilir.’
Yeniden örgütlenmenin zamanlaması, aslında, en azından görünüşte, bir şekilde var olan
bazı projelerin ticarileştirmeye daha yakın olabileceğini gösteriyor olabilir. 2014 Ocak ayında
satın alınan Nest, zaten evdeki termostatlar ve duman alarmlarının yerini alıyordu. Google'ın kendi
kendine giden araba projesi, henüz daha ne çeşit bir işe yarayacağı belli olmasa da, şu ana kadar
iyi yürüyor gibi görünüyor. Loon’un İnternete erişim balonları artık daha az bilimsel bir proje gibi
görünüyor. ‘En azından bu teknolojilerin yarım düzinesinde risk noktasını geçtiler,’ diyor Stanford
Hukuk Fakültesi Rock Merkezi Kurumsal Yönetimindeki bir arkadaş Vivek Wadhwa. “Zaten bu
dosyada iki veya üç olası Googlelar var.”
Yine de, her yeni proje veya iş üzerinde daha fazla odaklanmanın faydaları sonuçta sadece
eğer bazıları bağımsız firmalar olabilirse ve eğer verimli olamayan diğerleri kapatılırsa fark
edileceklerdir. ‘Bu yine de çılgınca bir yatırım,’ diyor Ülkü. “Bir noktada, daha rasyonel parçalara
bölünmek zorunda.”
Özellikle, verim alınmayan o parçalar, sadece Larry ve Sergey’in büyük teknoloji
kutusunun bir parçası olarak kalmamaları, kısa vadede bağımsız bir şirket olmaları gerekir. ‘Bu
stratejinin bir anlam ifade etmesi için bu şirketleri değer yaratacak bir hale getirmeleri gerekiyor,’
diyor Cusumano. ‘Yatırımcılar biz ölmeden önce sonuçları görmek istiyorlar.’
Her hâlükârda, bu ortalığı alt üst eden yeni düzenleme eğer işe yaramazsa ileride Google /
Alphabet’i dönülmesi zor bir yola sokuyor, çünkü bu Google ve alfa-betlerin mali sonuçlarını ayrı
ayrı rapor etmek verilen bir sözden çok daha öte bir şey. ‘Bu taahhüdü gösterir,” diyor Yoffie.
“Ama gelecekte onlara daha az esneklik alanı bırakıyor.’ İyi ya da kötü, Page ve Brin kolayca geri
dönemeyecekleri bir bahse girdiler.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder